Van verwaarloosd groen is wel iets moois te maken

Van verwaarloosd groen is wel iets moois te maken

Door Theo Klein, Friesch Dagblad, 25 september 2019
Project Shared Grien Spaces leverde vijf verschillende tuinen of parken op.
Afgelopen zomer ontdekte Gerwine Wuring waar braakliggende bouwkavels, kale grasveldjes tussen huizen of bosjes aan de rand van een dorp toe kunnen uitgroeien. Ze portretteerde een vijftal Shared Grien Space-projecten die afgelopen jaren het licht zagen.

Zo’n zeven jaar geleden stapte ze naar de Friese Milieu Federatie (FMF) met het idee om wat te doen met loze stukjes groen die in elk dorp en in elke stadswijk zijn te vinden. De FMF pakte het samen met Landschapsbeheer Friesland en met geld van het Waddenfonds op.

Het leidde tot vijf heel uiteenlopende projecten. De rode draad bij alle vijf projecten is het verlangen van omwonenden hun dorp mooier te maken, merkte Wuring. ,,Bij al die projecten stonden mensen op die zich betrokken voelen bij hun omgeving en wilden die verfraaien. Ze wilden iets creëren wat goed is voor de buurt en henzelf.”

De term shared space was al bekend uit de verkeerskunde, waar weggebruikers samen de ruimte delen en niet met verkeersborden in het gareel worden gehouden. Bij Shared Grien Space wordt een groene ruimte gedeeld en zijn omwonenden gezamenlijk verantwoordelijk voor de aanleg en onderhoud van een park, bos of speeltuin.

De gedeelde verantwoordelijkheid is volgens Wuring de kracht van de projecten. ,,Als een stuk gemeentegroen verloedert, zien omwonenden het als een probleem van de gemeente. Nu is het hún stukje groen en willen ze het daarom mooi houden. Het zorgt voor een enorme cohesie in de buurt. Het park in Sneek kent een buurtapp met zeventig deelnemers. Als er wat gedaan moet worden staan mensen direct klaar.”

Het ging niet overal en altijd van een leien dakje. Soms leidde het gezamenlijke onderhoud tot wrijving, als een buurtbewoner zich ergerde wanneer een gladgeschoren grasveld veranderde in een te wilde bloemenzee. ,,Maar omdat de hele buurt verantwoordelijk is voor zo’n Shared Grien Space, kon een mopperaar de vraag verwachten: ‘waar was je toen er gemaaid moest worden?’”

Geen overlast
Fryslân telt nu vijf zeer diverse projecten. Van de Kloostertuin Hemelum, De Groene Flach Sneek, Nije Fertier in Tzum, de Havenstrjitte Park in Minnertsga tot het Kimster Doarpsbosk. Ze zijn alle vijf groen maar tegelijk heel verschillend. ,,De Groene Flach is ontstaan op het voormalige terrein van Drukkerij Flach en omgetoverd tot een speelplaats van jong tot oud. Er is een moestuin maar ook een speelheuvel waar jonge kinderen veilig buiten kunnen spelen. Het is ook een hangplek voor oudere jeugd. Tot overlast heeft het nog niet geleid. Mocht het uit de hand lopen, dan worden ze wel door een van de omwonenden aangesproken.”

Kloostertuin Hemelum is meer een stilteplek geworden. Bij het voormalige kaatsveld in Tzum, waar Wonen Noordwest Friesland woningen had gepland die door de crisis nooit gebouwd zijn, staat de speeltuin centraal. Het Havenstrjitte Park in Minnertsga is vol geplant met fruitbomen en bessenstruiken. Het Kimster Doarpsboske is een samenwerkingsproject met Natuurmonumenten om het bos meer toegankelijk te maken voor het dorp. ,,Ik ben van huis uit bioloog en vind daarom oog voor biodiversiteit belangrijk. Maar het is een stukje groen voor de omwonenden. Hoe ze dat precies invullen is aan hen.”

Of er nog meer Shared Grien Spaces bijkomen is onzeker. Wuring: ,,Het begint natuurlijk met een groep omwonenden die wat met een stuk verwaarloosd groen wil doen. En er moet geld zijn. Eerst was er vooral subsidiegeld voor gemeenschapsprojecten. Nu staat biodiversiteit hoog op de agenda. Als je daar op insteekt is het makkelijker geld te krijgen.”

Gerwine Wuring schreef over elk van de vijf Shared Grien Space gebieden haar verhaal.
De komende weken worden deze verhalen hier gepubliceerd.