Monitor klimaat en milieu
Nieuwe monitor Klimaat en Milieu: Friezen eensgezind over noodzaak duurzaam gedrag, wel verschil tussen generaties
De meeste inwoners van Fryslân denken dat het klimaat aan het veranderen is en zes op de tien vindt dat iedereen een steentje moet bijdragen om die verandering tegen te gaan. Per generatie verschilt de opvatting wel over wat duurzaam gedrag is. Ouderen bijvoorbeeld – de ‘washandjesgeneratie’ – douchen korter dan jongeren. Jongvolwassenen op hun beurt eten vaker vegetarisch. Dit blijkt uit cijfers van de nieuwe monitor Klimaat en Milieu, die vandaag is gelanceerd.
10 oktober 2024
Inwoners van Fryslân denken dat klimaatverandering voornamelijk door de mens wordt veroorzaakt en in mindere mate dat het (vooral) een natuurlijke verandering is. Die mening verschilt per opleidingsniveau. Hoger opgeleiden vinden vaker dan laagopgeleiden dat het klimaat voornamelijk door de mens verandert. De mate van klimaatbewustzijn lijkt samen te hangen met het zelf hebben ondervonden van (mogelijke) effecten van klimaatverandering zoals hitte en droogte.
Wel de wil, niet de middelen
Zestig procent van de Friezen vindt dat invloed op klimaatverandering begint bij zichzelf. Bijna een kwart (23%) geeft echter aan het zich financieel niet te kunnen veroorloven om duurzamer te gaan leven. Twee derde van de inwoners (66%) wil de problemen rondom klimaatverandering en milieuvervuiling niet doorschuiven naar de volgende generatie.
Variatie in duurzaam gedrag
Inwoners van Fryslân geven op verschillende manieren invulling aan duurzaam gedrag. Zo heeft meer dan de helft zonnepanelen aangeschaft, het dak of de tuin zo groen mogelijk ingericht en laat spullen repareren. Afval scheiden is voor de meeste mensen normaal en ook bewust gebruik van de auto of zo weinig mogelijk vliegen zijn maatregelen die genoemd worden. Hier zijn opvallende verschillen tussen opleidingsniveau: hoogopgeleiden geven aan zo weinig mogelijk te vliegen (50 procent, tegenover 43 procent gemiddeld); bijna een kwart van hen mijdt het vliegtuig ook daadwerkelijk, tegenover 29 procent gemiddeld. Daar staat tegenover dat 31 procent van de hoogopgeleiden bereid is een hogere prijs te betalen voor vervoersmiddelen die het milieu en het klimaat belasten, tegenover 18 procent gemiddeld.
De meeste Friezen kopen bewust en kiezen vaak voor energiezuinige apparatuur. Tegelijkertijd eten de meeste inwoners van Fryslân vlees en vis, voornamelijk omdat ze het lekker en gezond vinden. Bij het kopen van eten houden inwoners er voornamelijk rekening mee dat het eten gezond is (79%), dat het een seizoensgebonden product is (57%) en dat het goedkoop is (42%).
- Bekijk de cijfers van de monitor: Duurzaam gedrag en overwogen duurzaam gedrag.
Dashboard schadelijke stoffen op termijn uitgebreider
De monitor Klimaat en Milieu omvat eveneens een dashboard ‘Stoffen in het milieu’. Dit geeft inzicht in uitstoot van broeikasgassen en fijnstof, en stikstof- en fosfaatuitscheiding. Dit zijn stoffen die een negatieve impact hebben op het klimaat en het milieu, wanneer ze in (te) hoge concentraties aanwezig zijn. Dat geldt overigens voor meer stoffen, waaronder PFAS en bestrijdingsmiddelen. Hiervan zijn echter (nog) geen cijfers beschikbaar die én langjarig worden bijgehouden én die een vergelijking tussen Fryslân en Nederland mogelijk maken. Zodra deze data voorhanden zijn, worden ze toegevoegd aan deze monitor.
Nieuwe monitor Klimaat en Milieu
Planbureau Fryslân introduceert de nieuwe monitor Klimaat en Milieu. Deze monitor laat onder meer zien hoe inwoners van Fryslân denken over klimaatverandering en milieu en hoe duurzaam hun gedrag is. Ook biedt de monitor een eerste overzicht van schadelijke stoffen in het milieu. De monitor wordt elk jaar geüpdatet met de nieuwste cijfers.
“Als aanjager van een natuerlik Fryslân zet de FMF zich in voor bewustwording en gedragsverandering door middel van projecten en campagnes, zoals "Skjin Wetter" en "Wat zullen we nou beleven". Deze initiatieven laten zien hoe we lokaal kunnen bijdragen aan duurzaamheid en milieuverbetering.”
Hans van der Werf, directeur van de Friese Milieu Federatie (FMF) reageert positief op de bevindingen van de monitor en benadrukt het belang van gezamenlijke inspanningen voor een duurzame toekomst.
10 oktober 2024
De FMF werkt samen met overheden, bedrijven en inwoners om concrete stappen te zetten richting een Friesland met een rijke biodiversiteit, een mooi landschap en een gezonde leefomgeving voor mens, plant en dier. Door het vergroten van kennis en bewustzijn, probeert de FMF de perceptie en het gedrag van Friezen op een positieve manier te beïnvloeden en hen aan te moedigen om duurzamere keuzes te maken in hun dagelijks leven. Want, het kan wel!
- Lees meer informatie over projecten van FMF die bijdragen aan een natuerlik Fryslân.
Voor meer informatie of opmerkingen, neem contact op met:
Tess Schram
Projectleider Circulaire Samenleving