Gemeenten: “Leg de lat hoog, onderteken het Convenant Toekomstbestendig Bouwen”
8 januari 2024
Gemeenten: “Leg de lat hoog, onderteken het Convenant Toekomstbestendig Bouwen” 
Als we de honderdduizenden nieuwe woningen gaan bouwen met veel beton, staal, baksteen en omringend asfalt zijn we in 2027 door ons CO2-budget heen en halen we de klimaatdoelen niet. Ook moeten we in de bouw veel meer rekening houden met opgaven op gebied van klimaatadaptatie, biodiversiteit, gezondheid en de circulaire economie. Daarom moet het anders. We roepen gemeenten op ambitieus te zijn en zich aan te sluiten bij het Convenant Toekomstbestendig Bouwen.
Ga voor goud
Als alle gemeenten sturen op toekomstbestendig bouwen middels de criteria uit dit Convenant, zullen die 100.000 nieuwe woningen per jaar meteen in álle opzichten duurzaam zijn. Dat gaat een stuk verder dan goede isolatie en zonnepanelen. Nieuwe huizen moeten ook gebouwd zijn met circulaire materialen, natuurvriendelijk zijn, aangepast zijn op klimaatverandering en slim en duurzaam energie opwekken en verdelen. Ze moeten komen op plekken die lopen, fietsen en deelvervoer stimuleren, zoveel mogelijk binnen bestaande steden en dorpen.
Meer dan 120 organisaties, waaronder de Metropoolregio Amsterdam en de provincie Utrecht, legden dat begin 2023 vast in het Convenant Toekomstbestendig Bouwen. De ondertekenaars konden kiezen voor drie ambitieniveaus: brons, zilver en goud. In de provincie Utrecht gingen vijf ambitieuze gemeenten voor goud: Amersfoort, Bunnik, Utrecht, Rhenen en Zeist.
Landelijke afspraken
Projectontwikkelaars en aannemers reageerden enthousiast op het convenant: “Eindelijk een heldere set eisen waar meer partijen aan meedoen.” Idealiter landen die eisen in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL), de opvolger van het Bouwbesluit. Eén duidelijk stel normen betekent voor ontwikkelaars en bouwers zekerheid. Hierdoor kunnen ze gaan investeren in andere manier van bouwen. Het betekent ook minder bureaucratische rompslomp; ze hoeven niet meer achtereenvolgens langs het gemeentelijk loket energie, het loket materiaal, het loket natuur, enzovoort.
De Natuur en Milieufederaties riepen Tweede Kamerleden op om landelijk ambitieuze afspraken te maken op álle duurzaamheidsthema’s op het gebied van duurzaam bouwen, en om die afspraken vast te leggen in het BBL. We waren dan ook blij verrast dat minister voor Volkshuisvesting Hugo de Jonge op 5 oktober zei het ‘Utrechtse keurmerk’ te willen verheffen tot een ‘landelijk keurmerk’. “Als je niet aan het keurmerk voldoet, krijg je gewoon geen werk”, zei De Jonge. “Dus is dit een manier om alle bedrijven de goede kant op te duwen.”
Gemeenten: sluit je aan
Het helpt de minister bij het vastleggen van ambities in landelijk beleid en wetgeving als hij ziet dat gemeenten dit ook willen. Wij roepen gemeenten op zich aan te sluiten bij het Convenant Toekomstbestendig Bouwen. Alleen op deze manier kunnen De Jonge en zijn opvolgers stevig richting geven aan nieuwbouw die in alle opzichten duurzaam is: energiezuinig, circulair, biobased, natuurinclusief, klimaatadaptief, gezond en vol duurzame mobiliteit.
Handboek ‘Bouwen voor de Toekomst’
De Natuur en Milieufederatie Utrecht heeft een belangrijk aandeel gehad bij de totstandkoming van het Convenant Toekomstbestendig Bouwen in de provincie Utrecht. De kennis die zij vergaarden tijdens interviews en inhoudelijke sessies, zijn gepubliceerd in het Handboek Bouwen voor de Toekomst. Dit handboek is een schat aan informatie en bevat talloze voorbeelden en citaten van experts die laten zien dat duurzame woningbouw in Nederland niet alleen mogelijk is, maar ook al plaatsvindt. Het behandelt alle relevante thema’s, waaronder energiepositief, circulair, biobased, klimaatadaptief, natuurinclusief en gezonde leefomgeving.