Duurzame Doeners: pionier Sicco Boorsma

Duurzame Doeners: pionier Sicco Boorsma

Sicco kocht 35 jaar geleden zijn eerste zonnecollector

Duurzamer leven! Steeds meer Friezen zijn hier mee bezig. In deze serie geeft de FMF het woord aan inwoners uit Fryslân die bewust werken aan een lagere impact van hun leefstijl op de aarde. Deze keer een interview met Sicco Boorsma over duurzaam wonen.

Tekst: Jinke Hesterman/Eigen foto

Bij Sicco Boorsma zat duurzaamheid al in het bloed, ver voordat het begrip in het baanbrekende Brundtlandrapport (1987) voor het eerst kwam boven drijven.  Als kleine jongen bouwde hij zijn eigen windmolens. Dat heette toen nog geen duurzaamheid, maar hij had zelf destijds wel degelijk al een notie van ‘’anders omgaan met energie’’.  Het groene bewustzijn bleek geen bevlieging van de jeugdige onderzoeker. Het heeft zijn leven richting gegeven, keuzes bepaald: in zijn werk, in de politiek (als raadslid, wethouder, statenlid) en vooral ook privé. Rond 1985 – HTS’er elektrotechniek Sicco Boorsma was 27 – kocht hij zijn eerste zonnecollector. ‘’Niemand geloofde toen dat je daarmee water tot 80 graden kon opwarmen’’, herinnert hij zich.

Aan de rand van Dokkum staat de volledig duurzame woning van Sicco en Saapke Boorsma. Vanaf de straatkant is niet direct te zien dat het huis 26 jaar geleden is gebouwd volgens de meest duurzame principes en met de meest duurzame technieken die toen voorhanden waren. ‘’Een eigen bedenksel, zelf ontworpen,’’ vertelt Sicco trots. ’’We hebben destijds een kavel gekocht, een plan geschreven, en aangegeven hoe we het wilden hebben. Dat was toen nog een noviteit. We kozen voor houtskeletbouw,  HR++ ramen, een serre op het zuiden, een Cv-ketel in combinatie met warmteterugwinning en balansventilatie, vloerverwarming én radiatoren, een boiler met zonnecollectoren en in eerste instantie vier zonnepanelen. Die waren toen nog erg duur. Later kwam er een speksteenkachel bij. Inmiddels liggen er 28 zonnepanelen op het dak en twee jaar geleden heb ik de Cv-ketel vervangen door een lucht-water-warmtepomp. De zonneboiler staat nu in serie met de onlangs geplaatste warmtepomp-boiler. ’’

 

‘’Ik wil het maximum eruit halen’’

 

Alle technieken die mogelijk waren, heeft hij in de loop der jaren toegepast en dat leverde een flexibel geheel op.  ‘’Hoe kun je het zo praktisch mogelijk inregelen? Ik wil het maximum eruit halen.  Dat vind ik belangrijk. Ik verbruik geen energie als het niet nodig is. Er mag bij mij geen energie weglekken. Nog altijd laat ik geen deuren open staan en in de winter wordt er geen ruimte verwarmd die niet in gebruik is. Boven op mijn werkkamer heb ik een infraroodpaneel. Dat zet ik aan als ik daar ga zitten. Dankzij de warmtepomp hebben we heel veel comfort in huis gekregen, met dag en nacht dezelfde temperatuur.  Dat vindt mijn vrouw ook wel prettig. Het water voor verwarming hou ik op 26 graden. Bij een lage temperatuur heeft een warmtepomp namelijk een hoger rendement. Alleen als het erg koud is buiten, stel ik ‘m in op 28 of 29 graden. ’’

Betaalbaar
Door gebruik te maken van subsidie, door al het installatiewerk zelf te doen en door slim in te kopen zijn alle duurzaamheidsinvesteringen betaalbaar gebleven. Sicco schat dat alle apparaten en panelen bij elkaar opgeteld hem zo’n €7500 hebben gekost. Het heeft hem een aardgasvrije woning opgeleverd die meer energie produceert dan verbruikt. Het verschil is een plus van 1000 KWh, inclusief het opladen van een elektrische auto. Maar belangrijker is misschien nog wel de vele kennis en ervaring die het duurzame leven hem heeft gebracht en de mogelijkheid om deze te delen met anderen. ‘’Ik wil het breed inzetten, voor een betere wereld’’, zegt hij. ‘’Het is mijn werk geworden.’’

Mienskip
Nadat hij eerder al op de Waddeneilanden actief was bij het realiseren van verschillende duurzaamheidsprojecten en uitvoeringsprogramma’s, speelt hij sinds 2017 een stimulerende rol in Buurkracht, mede gericht op samen energie besparen. Ook is hij betrokken bij het woningverbeterplannen voor particuliere woningeigenaren die aardgasvrij willen worden onder de vlag van Fryslân Duurzaam en plannen voor een warmtenet in Dokkum. Veelzeggend is de naam van zijn tien jaar geleden opgerichte adviesbureau 3PEnergie en dan vooral de derde P. Die staat bij hem niet voor Profit maar voor Prosperity. Daarmee geeft hij aan dat het profijt van duurzaamheid vooral de kant van de mienskip op moet werken.

Mooi voorbeeld daarvan is de windmolen van Birdaard, waar hij een aantal jaren als voorzitter van de vereniging Noordenwind bemoeienis mee heeft gehad. De molen was aan vervanging toe, Sicco heeft ‘m gekocht van de vereniging om er een dorpsmolen van te maken, waar de inwoners hun eigen energie mee kunnen opwekken. Daarvoor zou de molen wel vervangen moeten worden door een 100 meter hoog exemplaar. De provincie gaf tot dusver geen toestemming, uit angst voor landschapsvervuiling. Sicco Boorsma geeft echter niet op: ‘’We onderzoeken nu of het kleiner kan’’.  Hij besluit met een optimistische noot. ‘’Duurzaamheid ligt voor het oprapen’’, zegt hij tijdens een rondleiding door zijn moestuin. ‘’ Het heeft de laatste jaren een positieve vlucht genomen. Steeds meer mensen voelen een bepaalde verantwoordelijkheid om iets te doen tegen klimaatverandering.  Het gaat echt de goede kant op.’’

Fryslân Duurzaam
Wil jij ook je huis verduurzamen? Fryslân Duurzaam kan daarbij helpen met woningverbeterplan! Op de site van Fryslân Duurzaam vind je meer informatie.