Bewuste Burgers: Tine Sietsma

Bewuste Burgers: Tine Sietsma

Tine Sietsma (62) is een belangrijke kracht achter de zadenbibliotheek. Een plek waar je kosteloos zaden kunt ruilen en lenen.

Tine: “We beschikken inmiddels over een ruime collectie zaden van groenten, kruiden en bloemen. Een deel hebben we geoogst in onze permacultuurtuin in Joure, maar ook veel andere tuiniers hebben hun zaden ingebracht. Daarnaast krijgen we soms overgebleven biologische zaden van bedrijven. Verder krijgen we natuurlijk terug van leners, want dat is het concept van een bibliotheek: halen en terugbrengen. Dit slaat aan want we hebben inmiddels al twaalf locaties in Friesland.

Zaden zijn een bron van leven en maken gezond en lekker eten mogelijk. Er is nu nog maar een beperkte groep volkstuiniers die beschikken over hun eigen zaaigoed, dat het juist op hun tuin goed doet. Vroeger was dit heel gewoon en werd er veel onderling geruild.

Wereldwijd claimen steeds meer bedrijven het patent op diverse zaden. Deze claims betekenen dat zij rassen gemanipuleerd hebben en dat die niet meer vrij verspreid mogen worden. Een van de gevolgen is dat er steeds minder soorten zaden zijn. Minder zaden betekent minder biodiversiteit en dat heeft gevolgen voor de insecten en vogels enz. Bovendien brengen de claims onnodige kosten mee voor de tuiniers. Wij vinden dat zaden van de Natuur zijn en dus van iedereen.

Inspanning
Wij, dat zijn voornamelijk Janet Pasveer en ik. In 2015 begonnen we in een leeg winkelpand in Joure. Dat was gezellig; een echte ontmoetingsplek. Toen er een stuk over ons initiatief in de krant verscheen, werden we benaderd door het “Voel Je Goed Centrum” in Leeuwarden. Daar mogen we nu onze voorraad neerzetten en bijvoorbeeld de zakjes vullen voor de bibliotheek. We hoeven daar niets voor te betalen: zij hebben ons als hun goede doel geadopteerd.

Om het lidmaatschap kosteloos te houden, proberen we onze onkosten te dekken met vergoedingen voor het houden van lezingen en het geven van zaailessen op basisscholen. Vooral dat laatste is dankbaar werk. Kinderen komen namelijk niet meer als vanzelfsprekend met zaad in aanraking. Bijna geen enkel kind weet bijvoorbeeld hoe diep je iets moet zaaien, hoe groot een zaadje is, of hoe lang iets moet groeien. Ik neem ook altijd wat zaden mee om te laten zien. De grootste is het zaad van een baobabboom, die heeft een doorsnee van wel tien centimeter. In vergelijking daarmee is wortelzaad, dat misschien een millimeter groot is, weer erg klein. Ik vertel graag dat ieder jaar, alle bloemen weer zaden produceren en dat uit die zaden nieuwe planten ontstaan. Het is een wonder dat respect verdient!

Moestuin
Ikzelf ben met tuinieren opgegroeid. Mijn moeder had een grote moestuin. Als ik in mijn tuin ben, geniet ik. Ik krijg er energie van. Bovendien ben ik ervan overtuigd, dat zelf verbouwd eten beter voor je is dan het voedsel van de supermarkt. Het heeft een hele andere energie. Ik vind het ook schrikbarend dat de hoeveelheid mineralen in groenten, de laatste decennia enorm is gedaald. Je moet nu een veelvoud aan groente eten, om dezelfde hoeveelheid voedingsstoffen binnen te krijgen. De voedingsmiddelenindustrie zit daar natuurlijk niet mee: die verdient bij aan voedingssupplementen.
Ik denk dat veel problemen zouden worden opgelost als iedereen biologisch ging eten.
En niemand kan volhouden dat biologisch eten te duur is: er zijn immers voor iedereen gratis zaden beschikbaar. Je kunt je eten zelf verbouwen. Zo krijg je meteen ook lichaamsbeweging, waardoor je op de sportschool kunt besparen.

Motiverend
Als consument kun je met je koopgedrag meer invloed op de landbouw uitoefenen dan je denkt. Maar je moet wel andere dingen durven eten. Een banaan is gemakkelijk en vertrouwd, maar wat denk je van een mispel, de olijfwilg bes of de akebia? Dat zijn onbekende fruitsoorten die het heel goed in onze streken doen!

De tijden veranderen en ik ben positief gestemd. Ik denk dat de jeugd toe is aan verandering. Tien jaar geleden was het nog ondenkbaar om insecten te eten. Tegenwoordig ligt er een reep met krekels bij de Ekoplaza. En denk aan de stop op het gebruik van plastic zakken. Die transitie is toch ook zonder gemopper verlopen?!

Daar komt bij dat als je eenmaal biologische, of zelf geteelde groente hebt gegeten, je na een tijdje niet meer anders wilt. Het heeft zoveel meer smaak. Eerst is het misschien even wennen, want je moet weer leren proeven, maar na verloop van tijd vind je bulkvoedsel gewoon niet lekker meer. En dat is natuurlijk heel motiverend om het anders te doen.”

De serie Bewuste Burgers wordt mogelijk gemaakt door: Burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide, Friese Milieu Federatie en It Fryske Gea.

Janna van der Meer interviewt iedere twee weken een bewuste burger (m/v), die zich inzet voor natuur en milieu.