Bewuste Burgers: Iris Bos

Bewuste Burger: Iris Bos

“Het begon vier jaar geleden. Ik had een bordje met kip voor me. Een klein kipje dat min of meer in zijn geheel werd opgediend. Ik herinner me nog dat het heerlijk rook, maar toch kon ik het niet opeten. Ik blokkeerde gewoon. Het was echt de aanblik van dat dier. Ik wil geen dier meer eten, realiseerde ik me. En zo werd ik vegetariër. Dat was stap één.”

Iris Bos (25) is opgegroeid in Leeuwarden, maar werkt momenteel in Brussel aan een startup burgerparticipatie voor lokale overheden. Ze is vegan (spreek uit als Fiegen) en leeft dus veganistisch. Dat houdt in dat ze helemaal geen dierlijke producten eet: geen vlees, vis, gevogelte, eieren, honing en zuivel.

Iris: “Waarom zou ik bijvoorbeeld wel kip eten, maar geen kat? Waarom wordt het ene beest vertroeteld en het andere, zonder dringende noodzaak, om het leven gebracht? Toen ik vegetariër werd, at ik eerst nog wel eieren, kaas en yoghurt. Met de opkomst van het veganisme ging ik echter steeds meer nadenken over zuivel en het lot van dieren in de zuivelindustrie. Daar kwam bij dat ik steeds meer maatschappelijk en politiek actief werd. Ik ging me in het klimaatcrisis verdiepen en leerde over de enorme impact van veeteelt op het milieu. Het is echt heel belangrijk dat we anders gaan eten!

Bonenburgers
Toen ik stopte met de zuivel merkte ik dat ik geen buikpijn meer had. Daar had ik vaak last van en waarschijnlijk was dat aan een zuivel intolerantie te wijten. Deze verhoging van mijn welbevinden, maakt het gemakkelijker om mijn nieuwe levenswijze vol te houden. Bovendien ben ik heel gemotiveerd. Ik trek me het uitsterven van de diersoorten bijvoorbeeld erg aan en wil er alles aan doen om erger te voorkomen.

Wat ik wel vervelend vind, is dat ik zo’n lastige klant ben, als ik uit eten ga. De ober komt meestal een keer of drie terug naar mijn tafeltje, voor hij mijn bestelling op kan nemen. In de grote steden begint dat gelukkig te veranderen. Steeds vaker hebben ze een vegan menu.
In 2016 zat ik tussen de maisvelden in Iowa, om de presidentiële campagne van Hillary Clinton te ondersteunen. Daar heb ik maandenlang alleen maar zwarte bonenburgers gegeten. Het afgelopen najaar was ik echter in Washington en New York en dat was hemels! Ik kon overal kiezen uit heerlijke schotels met falafel, tofoe, tempeh, noem maar op!

Topsporters
Het is belangrijk dat je niet meer in een a.v.g. denkt, dus niet meer standaard: aardappel, vlees, groente. Je moet je bord anders vullen. Eerst at ik nog vaak aardappel, groente en een vleesvervanger. Inmiddels ben ik veel creatiever. Vlees is niet meer de ster van mijn bord. Ik ben allerlei groenten gaan ontdekken en eet bijvoorbeeld veel bonen. Wat dat betreft kunnen we veel van andere culturen leren. Ik maak inmiddels ook een hele lekkere vegan tosti! En niemand lacht me meer uit.

Dat is wel veranderd: een paar jaar geleden vonden sommige vrienden het al gek, als ik een tosti zonder ham bestelde. Nu appen ze me dat ze een no meat monday hebben. Het helpt ook dat een aantal bekende Nederlanders vegan zijn geworden. En topsporters. De laatsten halen meteen het argument, dat vegan niet gezond zou zijn van tafel. Ik ben hartstikke fit en neem alleen vitamine B12 als voedingssupplement.

Supermarkt
In Brussel is een grote supermarkt bij mij om de hoek, waar ik graag boodschappen doe. Je kunt daar heel veel vegan producten kopen. Bovendien doen ze niet aan plastic. Je doet je pasta of granen gewoon in een meegenomen pot of zakje. Verder kopen ze zo lokaal mogelijk in en alleen groenten van het seizoen. Deze winkel maakt voor mij een wereld van verschil. Het is zo fijn als je op een gemakkelijke manier, verantwoord inkopen kan doen! Veel meer supermarkten zouden hun assortiment op deze manier moeten aanpassen. Dan hoeft niet iedereen zo’n proces door als ik.

Eten is iets heel emotioneels. Het is geworteld in traditie, verbindt mensen, maar kan je ook juist van anderen scheiden. Mijn veganistische levensstijl houdt impliciet een veroordeling van andermans keuzes in. Mensen reageren daar op en dat is soms lastig. Maar ik merk dat ze er wel graag over praten. Eten houdt veel mensen bezig en dat is een kans. Als consument stem je immers iedere keer als je iets koopt.”

De serie Bewuste Burgers wordt mogelijk gemaakt door: Burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide, Friese Milieu Federatie en It Fryske Gea. Janna van der Meer interviewt iedere twee weken een bewuste burger (m/v), die zich inzet voor natuur en milieu.