Thijs Harmsen van het landelijk “Kennisnetwerk Participatie en Uitdaagrecht” zal tijdens de GroenLunch de verschillende mogelijkheden bespreken, met veel voorbeelden uit de (Friese) praktijk. Hij moedigt de Friese overheden aan om meer ruimte te geven aan lokale burgerinitiatieven en heldere spelregels op te stellen zodat burgers weten waar zij aan toe zijn. Hij zal ingaan op:
– Invloed die je kunt uitoefenen op de inrichting van het landelijk gebied;
– De inrichting van de directe leefomgeving rondom je huis;
– Taken die overgenomen kunnen worden van gemeente of provincie als je als natuurclub of bewonerscollectief denkt dat je het beter, slimmer en goedkoper kunt doen.
GroenLunch: Burgers in de voorhoede van maatschappelijke beweging
7 februari 2024
*Bovenstaande video is enkel een registratie, het geluid kan van mindere kwaliteit zijn.
Bekijk de presentatie van Thijs Harmsen
GroenLunch: Burgers in de voorhoede van maatschappelijke beweging
Kan een nieuwe wetgeving zoals het ‘uitdaagrecht’ en de Omgevingswet helpen bij het oplossen van maatschappelijke problemen? Met het uitdaagrecht kunnen tûke burgers, boeren en natuur- en maatschappelijke organisaties taken van gemeenten, provincie en waterschappen overnemen als zij denken dit beter, slimmer of goedkoper te kunnen uitvoeren. Daarmee hebben zij meer invloed op de ontwikkeling van een mooi en duurzaam Fryslân. Ook met de komst van de nieuwe Omgevingswet zijn de mogelijkheden voor inwoners en maatschappelijke organisaties om zelf het initiatief te nemen vergroot. Tijdens deze GroenLunch staan we stil bij de kansen die het uitdaagrecht en de Omgevingswet bieden.
De beste ideeën komen van mensen die weten wat er écht aan de hand is. Het uitdaagrecht en de Omgevingswet stimuleren een actieve samenwerking tussen de overheid en burgers, waarbij beide partijen werken aan een veerkrachtige leefomgeving. Dit kan dichtbij huis zijn, maar ook op grotere schaal. Innovatie wordt aangemoedigd, waarbij creatieve ideeën en effectieve strategieën worden ontwikkeld door mensen die direct betrokken zijn bij de uitdagingen waarvoor oplossingen nodig zijn.
Het is niet alleen een oproep tot actie, het is eerder een erkenning van de waarde van verschillende perspectieven en collectieve intelligentie. Hiermee kunnen burgers en andere betrokken organisaties meer invloed op de ontwikkeling van hun directe leefomgeving uit oefenen. In Fryslân is er al ervaring opgedaan met de toepassing van het uitdaagrecht. Een mooi voorbeeld hiervan is Natuer mei de Mienskip. Dit samenwerkingsverband van 11 organisaties, waaronder natuurbeheerders en landbouwpartijen, is gericht op het realiseren van het Friese natuurnetwerk. Kan deze opgedane kennis ook ingezet worden voor de aanpak van het stikstofprobleem of duurzame energie?
Thijs Harmsen | Kennisnetwerk Participatie en Uitdaagrecht
Achtergrondinformatie
Op Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet ingevoerd. Deze wet heeft als doel om de regelgeving rondom de fysieke leefomgeving makkelijker te maken en te bundelen. Ook stimuleert het de participatie van burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties bij besluitvorming en uitvoering over de fysieke leefomgeving. Het betrekt belanghebbenden in een vroeg stadium bij plannen en projecten. De Omgevingswet zorgt voor mee flexibiliteit waardoor er ruimte is voor maatwerk. Daarnaast staan duurzaamheid en de kwaliteit van de leefomgeving centraal.
Met het uitdaagrecht kunnen inwoners en maatschappelijke organisaties hun overheid uitdagen om de uitvoering van een taak over te nemen, zoals het beheer of onderhoud van een park of buurthuis. Maar ook het maken van plannen voor de herinrichting van je straat is mogelijk met het uitdaagrecht. Het uitdaagrecht wordt binnenkort vastgelegd in de Wet versterking participatie op decentraal niveau. Dat betekent dat gemeenten, provincies en waterschappen ermee aan de slag moeten.